Wanneer gebruik ik beter geen voer in training?

In deze blog laat ik je zien dat voer in training niet altijd even handig is. Ik leg mijn twee grootste problemen met voer in deze situaties uit. Hiervoor gebruik ik het voorbeeld van trailerladen. Je gaat ook de signalen van je paard leren herkennen die aangeven dat je -tijdelijk- beter geen voer gebruikt, zodat je jouw paard nog beter kan ondersteunen.

Click en voertje

Als je me al een tijdje volgt, weet je dat ik regelmatig gebruik maak van R+ (positieve bekrachtiging) en voerbeloning in mijn trainingen. Bijvoorbeeld: ik vraag een paard om een target (witte bol) aan te raken met de neus, en het paard doet dit. Ik click op het moment dat de neus van het paard richting het target beweegt, en geef hierna een voertje. Dit is het belonen van gewenst gedrag. Erg effectief en meestal erg paardvriendelijk.

Maar ik gebruik dit veel minder bij intensere stress – en dat verbaast mensen soms. Ze verwachten dat ik standaard met een clicker en target werk, maar dat is zeker niet het geval. R+ is één van mijn vaardigheden, maar gelukkig niet de enige. 

Het probleem is dat training met voer goed werkt – enorm goed. Het werkt soms zelfs té goed. Ik zie dan dat we voer gebruiken om een paard in de situatie te houden, terwijl de situatie zelf niet meer oké is. Het voer camoufleert de spanning. De spanning is te hoog, en in plaats van de spanning te verminderen, blijven we voeren. Hieronder leg ik uit waarom ik bij hogere spanning liever andere vaardigheden inzet.

Trailerladen

Stel, je wil je paard leren trailerladen. Je paard vindt het erg spannend en komt het liefste niet in de buurt van de klep. Je besluit je paard om voor ieder stapje richting de trailer te belonen met de click en een voertje, zoals een stukje wortel of appel. Aan de ene kant wil je paard nog steeds weg van de trailer, maar aan de andere kant wil je paard ook het voertje krijgen. Je paard ervaart nu tegenstrijdige emoties. 

Probleem 1: De ervaring van jouw paard

Mijn eerste probleem met deze situatie, zit in de ervaring van het paard. Het ervaren van deze tegenstrijdige emoties is namelijk niet zo prettig. Sterker nog, het is best stressvol voor je paard. De hersenen maken continu de afweging: wat gaan we doen? Blijven, of weglopen? Alles is te intens: de trailer is te intens spannend, en het voertje is te intens lekker. Dit zorgt voor een overbelasting: de hersenen raken de weg kwijt. Terwijl je juist begonnen was met voer om meer plezier en ontspanning te creëren. Kortom: tegenstrijdige emoties zorgen niet voor ontspanning.

Probleem 2: Het leerproces van jouw paard

Mijn tweede probleem met voer bij te hoge spanning, zit in het leerproces van je paard. Zoals ik hierboven uitlegde, raken de hersenen van je paard overbelast door de tweestrijd. Overbelaste hersenen zijn gestreste hersenen, maar ook hersenen die minder makkelijk leren. Wellicht sluit je paard zich wat af voor de trailer, en krijgt een hyperfocus op het voer.

Een beetje de “eyes on the price” tunnelvisie. Het werkt misschien op de korte termijn, maar op de langere termijn willen we juist niet dat een paard zich afsluit voor de trailer. We zoeken juist dat jouw paard de trailer als een veilige plek ziet, in plaats van een plek die hard genegeerd moet worden. 

Bovendien zie ik vaak nog een probleem met deze scherpe tunnelvisie. Het paard werkt hard om de trailer te negeren en om de focus op het voer te houden. Maar wat nu als die focus eventjes inzakt? Wat als er plots iets anders gebeurt of als we een menselijke fout maken? Je clickt net een beetje te laat, of je voertje valt uit je hand, of je slaat per ongeluk met je targetstick tegen de trailerwand en je paard schrikt? De hersenen van je paard waren al overuren aan het draaien en kunnen niet nóg meer hebben. Je paard rent de trailer uit. De hyperfocus op het voer kon je paard niet meer binnen houden. 

Signalen waar je op moet letten

Als je net als ik het voer niet wil gebruiken om je paard af te leiden, zijn hier drie handige signalen waar je op kan letten tijdens de training. Zie je één of meerdere van deze signalen? Dan zou ik ervoor kiezen om de situatie zelf minder spannend te maken in plaats van te blijven voeren.

1.    Als je niets doet, loopt je paard weg. Je moet je paard regelmatig blijven voeren en kan het voer niet afbouwen. Zodra je langere pauzes niet voert, loopt je paard weg. 

2.    De voeten van je paard staan er raar bij. Het ziet er niet gemakkelijk uit, maar je paard blijft zo staan. Dit geeft aan dat de hersenen van je paard overvraagd worden. Er is niet meer voldoende ruimte om het eigen lichamelijke gemak te monitoren. Je hoeft je paard niet te commanderen om comfortabeler te gaan staan, maar je moet je paard juist helpen dit zelf te doen, door de spanning te verlagen.

3.    Normaal gesproken neemt je paard het voertje zachtjes aan, maar nu beweegt het hoofd snel en gejaagd. Je paard moet het voertje NU hebben! Je voelt soms een tand, en je paard is opdringerig. Ook dit is een signaal dat het te druk wordt in het hoofd van je paard.

Voer om spanning te camoufleren

Ik zie het vaak gebeuren als mensen beginnen met voerbeloning, en ik snap ’t heel goed. We willen het graag goed doen en zouden het liefste alle spanning weg toveren voor ons paard. Ons paard geeft ook niet echt aan te willen stoppen, ondanks de hoge spanning. Bovendien zijn we als mensen erg gefocust op vooruitgang, waardoor het lastiger is om de spanning bij ons paard goed te monitoren. Maar toch is het belangrijk om eerlijk naar de situatie te kijken, en om het voer niet als camouflagemiddel te gebruiken.

Zowel voor jezelf als voor jouw paard is het op de langere termijn veel fijner om de situatie minder spannend te maken, door bijvoorbeeld je paard niet zo ver de trailer in te vragen. Als we creatief nadenken, zien we vaak veel meer opties om de spanning van de situatie te verminderen. Het camoufleren van de spanning met voer is wellicht soms handig, zoals in een noodgeval, maar ik gebruik het liever niet standaard.

Wil je weten wat je bijvoorbeeld wél kan doen in een spannende situatie? Lees dan deze blog: “Hoe help ik mijn paard bij stress en spanning?”.

Heb je hulp nodig en wil je creatieve, paardvriendelijke oplossingen voor spanning? Meld je dan aan voor The Click Reboot. 

Heel veel plezier en succes!

Groetjes,

Suzy

Dierwetenschapper & Paardengedragsexpert